BỆNH SÁN LÁ GAN LỚN

1. Nguyên nhân gây bệnh:

• Bệnh sán lá gan lớn ở người chủ yếu do 2 loại Fasciola hepatica và Fasciolla gigantica gây nên.
• Loài Fasciola hepatica phân bố chủ yếu ở Châu Âu, Nam Mỹ, Châu Phi, Châu Á. Loài Fasciolla gigantica phân bố chủ yếu ở Châu Á như Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippin và Việt Nam là loài F. hepatica và F. gigantica.
• Người bị nhiễm bệnh do ăn sống các loại rau mọc dưới nước (rau ngổ, rau rút/nhút, rau cần, cải xoong…) hoặc uống nước có nhiễm ấu trùng sán chưa nấu chín.

2. Chu kỳ phát triển:

Hình ảnh mô tả sự sinh trưởng của sán lá gan lớn

3. Triệu chứng:

• Các biểu hiện lâm sàng của bệnh sán lá gan lớn gây nên thường không đặc hiệu, tùy thuộc vào giai đoạn và vị trí sán ký sinh cũng như số lượng ấu trùng sán xâm nhập vào người.
• Giai đoạn cấp tính là giai đoạn xâm nhập vào nhu mô gan: bệnh nhân thường có sốt, đau hạ sườn phải và đau bụng.
• Giai đoạn mãn tính là giai đoạn xâm nhập đường mật, thường các triệu chứng không điển hình nên thường dễ nhầm với các bệnh lý khác.
• Các triệu chứng khác kèm theo như: sẩn ngứa, mề đay, kém ăn, sụt cân, rối loạn tiêu hóa…

4. Chẩn đoán:

• Bệnh nhân có thể có một hoặc nhiều triệu chứng trên.
• Xét nghiệm:
• Kết quả test ELISA sán lá gan lớn: dương tính (+) rất có giá trị;
• Tỷ lệ bạch cầu ái toan tăng;
• Xét nghiệm phân hoặc dịch tá tràng: tìm thấy trứng sán lá gan lớn là “tiêu chuẩn vàng” để chẩn đoán bệnh, nhưng ở Việt Nam ít khi tìm thấy trứng vì sán ít khi vào ống mật để đẻ trứng.

Hình ảnh tổn thương thùy gan phải

• Siêu âm ổ bụng hoặc MRI/CT: thấy hình ảnh tổn thương gan mật là vùng giảm âm không đồng nhất, không có bờ rõ ràng, hoặc những hỗn hợp âm hình tổ ong, nhiều ổ nhỏ tập trung thành đám lớn, hay gặp ở gan phải, có thể thấy hình ảnh tụ dịch dưới bao

BSCKI. Hoàng Oanh

TÀI LIỆU THAM KHẢO: 

1. Quyết định số 1203/QĐ-BYT ngày 16/5/2022 của Bộ trưởng Bộ Y tế về Hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh Sán lá gan lớn.